Mensen met autisme hebben een brein dat anders werkt dan het brein van niet-autistische mensen. Daardoor ervaren ze de wereld op een verschillende en geheel unieke manier. Mensen met autisme staan anders in de wereld. Wanneer het evenwel gaat over hun behoeften, dan zijn mensen met autisme niet verschillend van alle andere mensen op onze planeet. Mensen met autisme willen hetzelfde als mensen zonder autisme en de ultieme wens is net als voor ieder ander individu: gelukkig zijn.
Er is een overvloed aan boeken, websites en programma’s voor geluk. Er zijn ontelbare geluksgoeroes die allemaal hun recept voor geluk aanbieden. Maar niet al die adviezen zijn onderbouwd door gedegen wetenschappelijk onderzoek. Bij Autism in Context hebben we wetenschappelijk onderzoek en evidence-based strategieën altijd sterk gewaardeerd. We zijn ervan overtuigd dat mensen met autisme recht hebben op informatie en suggesties die worden ondersteund door gedegen wetenschappelijk onderzoek.
Welzijnsonderzoek heeft verschillende strategieën aan het licht gebracht die het geluk en welzijn van mensen vergroten. Ik ben er echter van overtuigd dat deze evidence-based welzijnsstrategieën niet zomaar kunnen worden toegepast op mensen met autisme zonder rekening te houden met hun unieke profiel van het waarnemen en begrijpen van de wereld. Om maar één voorbeeld te noemen: de instructies van de meeste relaxatietechnieken zijn té vaag en té abstract voor een autistisch brein. Wat moet zo’n brein zich immers voorstellen bij: ‘Laat nu je gedachten los’ of ‘Gooi je armen los’? En hoe werk je aan stressmanagement bij mensen die moeite hebben met het lezen van de eigen lichaamssignalen (interoceptie) en met emotieregulatie. De opdracht ‘word nu maar rustig’ werkt dan niet zomaar…
Er is dus nood aan psycho-educatie over welbevinden die wetenschappelijk onderbouwde welzijnsstrategieën in een autismevriendelijk jasje giet. En dat is wat we in de lockdown vorig jaar ontwikkeld hebben: een autismespecifiek psycho-educatieprogramma bedoeld om het welbevinden van kinderen, jongeren en volwassenen te bevorderen: H.A.P.P.Y. (Happiness in Autism Personal Project for Young people).
Samenvattend zijn dit de aannames van het H.A.P.P.Y.-programma:
- Geluk ligt binnen het bereik van alle mensen met autisme, ongeacht de aard en het profiel van hun autisme, hun intellectuele capaciteiten en hun leeftijd.
- Een programma voor geluk en welzijn moet worden ondersteund door wetenschappelijke bevindingen.
- Een programma voor geluk en welzijn voor mensen met autisme zou de reguliere, evidence-based welzijnsinterventies autismevriendelijk moeten maken.
- Een programma voor geluk en welzijn voor mensen met autisme moet op maat gemaakt worden en dus geïndividualiseerd.
Bovendien zijn we er sterk van overtuigd dat een dergelijk programma zoveel mogelijk de actieve deelname van het individu met autisme moet omvatten: een programma dat zoveel mogelijk ‘samen’ wordt gemaakt.
Dit is de essentie van H.A.P.P.Y. : het ontwikkelen van evidence-based, gepersonaliseerde en autismevriendelijke strategieën die gericht zijn op het vergroten van het welzijn van mensen met autisme.
Er was behoorlijk veel vraag naar H.A.P.P.Y. plannen, van bij de start in 2020. Omdat ik niet alle H.A.P.P.Y.-plannen meer zelf kon schrijven, heb ik er voor gekozen coaches op te leiden die het programma kunnen aanbieden. De eerste coaches waren de medewerkers van Specialisterne in Noord-Ierland. In de lente van 2021 volgde dan de eerste H.A.P.P.Y.-coach training met open inschrijving. Iets meer dan 20 H.A.P.P.Y.-coaches zijn nu aan de slag, in meer dan 10 verschillende landen (Canada, UK, Zweden, Portugal, Frankrijk, Polen…). Een paar hebben ondertussen ook een licentie. Die coaches vind je hier. En er komen er nog een paar bij in september.
In september start de eerste Nederlandstalige H.A.P.P.Y.-coach training. Interesse? Klik hier voor meer info over het programma en de training. Inschrijven kan hier.
P.S. Halfweg september verschijnt het boek ‘Improving Mental Health in Persons with Intellectual Disability – From Science to Practice‘. Voor dat boek schreef ik een volledig hoofdstuk over autisme en geluk.
P.S. 2: In Vlaanderen geef ik in het najaar een paar lezingen over autisme en geluk, onder meer voor Sterkmakers in autisme. Hun aanbod komt binnenkort online: www.autisme.be